Atatürk’ün Arabaları

Tarihte iz bırakmış her liderin hayatı merak konusu olmuştur. Şüphesiz bizim tarihimizin unutulmaz ismi Mustafa Kemal Atatürk’te bu liderler arasındadır. Hayatı ile ilgili çoğu şey ders kitaplarında anlatılanların çok daha fazlası olup derin araştırıldığında içinden çıkılamayacak kadar merak uyandırmaktadır. Mustafa Kemal hakkında da merak edilenler arasında askeri hayatının yanı sıra özel hayatında kullandığı araçları olmuştur. Bu yazımızda Mustafa Kemal Atatürk’ün kullandığı otomobillere değineceğiz.

Dönemin şartları ve otomotiv sektörünün bugünkü miktarlarda üretim yapamadığı göz önüne alınırsa, Atatürk’ün de şahsına özel bir araba koleksiyonu olmadığı anlaşılır. Onun arabaları hep makam arabası olmuştur. Bu arabalar dönemin en prestijli markaları olan Cadillac ve Lincoln ürünlerdir.Şahsi hiç bir arabası olmamaktadır.

Atatürk’ün Mercedes Marka Arabası

Atatürk’ün arabaları dendiğinde akla Cadillac ve Lincoln arabaları gelir. Mercedes marka otomobili çok bilinmez.

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında Atatürk herhangi bir makam aracı talebinde bulunmamıştır. Meclis’in isteğiyle 9 Temmuz 1925 tarihinde Mercedes-Benz’in Sindelfingen fabrikasına sipariş edilen ilk araç, Nisan 1926’da bizzat Atatürk’ün imzasıyla teslim alınmış. Mercedes’in ülkemizde ilk bürosunu açması da bu siparişe dayanıyor. Alman marka siparişten kısa süre sonra, 5 Ağustos 1925 tarihinde Horen Serkizyan vekaletinde marka tescilini gerçekleştiriyor.

Siyah-petrol yeşili renkleri taşıyan dört silindirli otomobil 100 beygir güç üretiyordu. Ön koltuğu deri ve siyah renkte olan araç, arkasında ise oldukça rahat kumaş koltuğa sahipmiş. Atatürk’ün ilk makam otomobili yaklaşık 10 yıl boyunca yabancı devlet büyükleri başta olmak üzere ağırlıklı olarak misafir seyahatlerinde kullanılmış. Envanterden çıkarıldıktan sonraki akıbeti ise bilinmiyor.

Atatürk’ün Tören Arabası (Lincoln, Cabriolet – 1934)

Atatürk’ün tören arabaları Anıtkabir Barış Kulesi’de sergilenmekte. Burada sergilenen iki Lincoln 1935 ile 1938 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı’nca Atatürk’e tahsis edilmiş. Tören otomobili 1934 model bir cabriolet. Yani Lincoln’ün K serisinin tek cabriolet versiyonu. Siyah renkte, 12 silindirli bir motoru var. Atatürk, bu cabriolet’i devlet başkanlarını selamlarken kullanırmış. Aracın bez tavan bölümü arkaya doğru toplanmış duruyor. Bakımsız ve yırtılmış. Atatürk’ün vefatından sonra bir süre daha, hatta Celal Bayar döneminde de kullanılmış. Paslı ve kötü boyanmış yerleri var. Her iki otomobilde de bulunan gösterişli V12 amblemleri ise hâlâ sağlam.

Atatürk’ün Cadillac Marka Arabası (Cadillac 80 Serisi – 1936)

Türkiye İş Bankası’nın Atatürk’e armağan ettiği 1936 model Cadillac marka özel otomobil halen Anıtkabir, 23 Nisan Kulesi’nde sergilenmektedir. Atatürk bu otomobili 1936-1938 yılları arasında kullanmıştır. Vefatının ardından da aracın kullanımına devam edilmiştir. 1959’da Maliye Bakanlığı bu otomobili Anıtkabir’e bağışlamıştır. 12 silindirli bu eski Cadillac 80 serisinin motoru 6.8 litrelik ve 150 HP güç üretmektedir. Ön konsolu basit birkaç düğme ve göstergeden ibarettir. Cadillac’ın yuvarlak çerçeveli gösterge tablosundaki saat 09.05’e ayarlanmıştır. 12 silindirli motor, zamanının en güçlülerinden birisidir.Ama artık zamana yenilmiş ve suskun. Otomobil Ankara Hususi 0645 (AH0645) plakalı.