Görsel muayene yöntemi, tahribatsız muayene yöntemlerinin en kolay ve en ucuz muayene yöntemidir. Bir parçanın yüzeyinde bulunan hataları, yardımcı cihaz veya alet kullanarak ya da kullanmadan çıplak gözle muayene edilme işlemine denir. Burada kullandığımız ana ekipman gözümüzdür. Bazı durumlarda her hangi bir alet ile malzemeye baktığımızda da dolaylı yoldan yine gözümüzle bakmış olmaktayız.
Görsel muayene çok eski zamanlara dayanan muayene yöntemleridir. Malzemenin tamimiyle yüzeyinde olan hataların tespit edilmesinde kullanılır. Malzemenin üzerindeki çatlakları, korozyon, oksit katmanlar, kırık, ölçü sapmaları, talaşlı imalattan sonra parçanın yüzeyinde oluşan hataların tespitinde kullanılırız. Malzeme iç yapısındaki hataların tespitinde ışınlar kullanarak tespit edebiliriz.
Görsel Muayenede Kullanılan Cihazlar
- Büyüteçler
- Işıklı büyüteçler
- El fenerleri
- Sıcaklık Ölçüm cihazları
- Çeşitli kumpaslar
- Aynalar
- Videoskoplar
- Baroskoplar (Uç kısımlarında kamera olan sistemlerdir parçanın üzerinde gezdirilerek ekrandan bize malzemenin yüzeyini gösterir.)
- Endoskoplar (Uç kısımlarında kamera olan sistemlerdir parçanın üzerinde gezdirilerek ekrandan bize malzemenin yüzeyini gösterir.)
Görsel muayene yönteminin malzeme aralığı çok geniştir. Malzemenin güvenirliğine göre metal olan veya olmayan tüm malzemelere uygulanabilir. Parçalara diğer muayene yöntemleri uygulanmadan önce görsel muayene yöntemine alınması gerekir. Bazı durumlarda da ara muayene yöntemlerinden hem önce hem de sonra görsel muayene yöntemi uygulamamız gerekebilir. Bunun nedeni görsel muayene ile tespit edilebilecek ve daha hızlı ilerleyebilecek durumdaysak zaman kaybedebiliriz ya da nasıl bir yol haritası çizeceğimize karar vermek için başvurmamız gerekir.
Görsel Muayene Yöntemlerinin Kritikleri
Ortamdaki ışık miktarı ( Lüxmetre ile ölçülür) ; Belirli bir standart lüx değerinde malzemenin üzerine konularak ölçülmesi gerekmektedir.
Parça yüzeyi ; Muayene yapılacak parçanın yüzeyi mükemmel düzeyde temiz olmalıdır. Aksi takdirde yanlış sonuçlar elde edilebilir.
Gözlem açısı ; Muayene edilecek yüzeye bakma açısı son derece önemlidir. Farklı açılardan bakılan yüzeylerde hatayı göremeyebiliriz. 150 mm yakınlık derecesi, 30° bakma açısı en standart ölçülerdir.
Kaynaklar
Tüm Mühendisler İçin Malzeme Bilgisi ve Malzeme Deneyleri, Volkan Hızal
